مردی که به کارگران دلگرمی می‌داد/ سرحدی‌زاده از شهید لاجوردی حمایت کرد/ احزاب از مصادره‌ی سرحدی‌زاده دست بکشند

بسیاری از مسئولان ارشد کشور در شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی حضور داشتند. آقای سرحدی‌زاده با بیشتر آنها در تعامل بود؛ با این حال مدتی کمی در سپاه حضور داشتند و خیلی سریع توسط شهید عراقی به بنیاد مستضعفان رفتند و پس از آن هم دیگر به سپاه برنگشتند. مدتی پس از خروج از بنیاد مستضعفان، به وزارت کار رفتند.

ایشان پیش از انقلاب بیشتر کار سیاسی می‌کردند و ۱۳ سال در زندان به سر می‌بردند. چه شد که دولت وقت احساس کرد که آقای سرحدی‌زاده به عنوان یک فرد ناآشنا با مسائل کارگری، اختلافات روابط کار و امور اجتماعی، می‌تواند در وزارت کار موثر واقع شود؟

شاید روحیه حمایت از اقشار ضعیف، خدمت به مردم و برخوردهای عاطفی، در این انتخاب بی‌تاثیر نبوده باشد. شاید ایشان احساس می‌کرد که به عنوان وزیر کار می‌تواند دست کارگران را بگیرد و حامی آنها باشد. اتفاقا نقش ایشان در فراز و نشیب تصویب قانون کار به شدت پررنگ و بی‌بدیل بود و برای تصویب این قانون بسیار دوندگی کردند.

در این دوره، یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی آقای سرحدی‌زاده، اختلاف با شورای نگهبان بر سر تصویب قانون بیمه کارگران کارگاه‌های زیر ۵ نفر کارگر بود. شورای نگهبان استدلال می‌کرد که این لایحه خلاف شرع است و نمی‌توان از کارفرما خواست که کارگرش را بیمه کند. شما چه نگاهی به اختلاف پیش آمده داشتید؟

بالاخره شورای نگهبان و آقای سرحدی‌زاده هر کدام نظرات خاص خود را داشتند. اخلاص و ایمان در کار مهم است؛ وگرنه اختلاف و بروز نظرات مختلف، جز طبیعت تصمیم‌گیری است؛ البته همه باید تابع قانون باشند. اینکه شورای نگهبان دریافت حق بیمه از کارفرما را شرعی نمی‌دانست، نشان از بدنظری شورای نگهبان نبود؛ اما آقای سرحدی‌زاده اعتقاد داشت که اگر می‌خواهیم تولید در کشور پا بگیرد، باید کاری کنیم که کارگر دلگرم باشد. برای دلگرم شدن کارگران هم چاره‌ای جز تامین آتیه آنها به وسیله پرداخت حق بیمه توسط کارفرما وجود ندارد. شورای نگهبان هم معتقد بود که این کار حتما باید مبنای شرعی داشته باشد؛ چراکه نمی‌توان به زور از کارفرما حق بیمه گرفت؛ بلکه باید او را قانع کرد. متاسفانه رسانه‌ها در پوشش اختلاف نظر شورای نگهبان و آقای سرحدی‌زاده، به مبنای اختلاف این دو توجه نکردند و یا سرحدی‌زاده و یا شورای نگهبان را محکوم می‌کردند که این هر دو غلط است.

پس از انقلاب در ماجرای برخورد آقای «اسدالله لاجوردی» با زندانیان سیاسی که به عزل وی در مقطعی منتهی شد، گروه‌های مختلف سیاسی نظراتی را داشتند. برخی از این صحبت کردند که شهید بهشتی به عنوان مقامی که آقای لاجوردی را به عنوان دادستان انقلاب منصوب کرد، با اقدامات ایشان مخالف بود؛ اما یکی از افرادی که به سبب رابطه دوستانه با آقای لاجوردی از وی حمایت کرد، آقای سرحدی‌زاده بود؛ البته گفته می‌شود که آقای سرحدی‌زاده به خانواده‌های زندانی‌ها سر می‌زد و با آمد و رفت میان زندان و دستگاه قضایی تلاش می‌کرد که عده‌ای را از اعدام نجات دهد. تلاش‌های محروم سرحدی‌زاده و اختلافات میان شهید بهشتی و آقای لاجوردی را چگونه تفسیر می‌کنید؟

به عنوان شخصی که در متن ماجرا حضور داشت، هرگونه اختلاف میان شهید لاجوری و شهید بهشتی را رد می‌کنم. ضمن اینکه آیت الله بهشتی در ۷ تیر سال ۱۳۶۰ شهید شدند؛ یعنی قبل از دستگیری‌های گسترده و اعدام‌های دهه ۶۰. آقای بهشتی به شدت به شهید لاجوردی علاقه داشتند و از آن طرف امکان نداشت که آقای لاجوردی برخلاف نظر آقای بهشتی عمل کند. شهید لاجوردی اصلا خودسر نبود و شخصی نبود که کلمه‌ای در مقابل شهید بهشتی حرف بزند. از این زوایه بود که آقای سرحدی‌زاده از شهید لاجوردی حمایت کردند.

مرحوم سرحدی‌زاده در سال‌های آخر عمر تا چه اندازه ارتباطات سیاسی خود را با احزاب و جریان‌های سیاسی حفظ کردند؟