نگرانی جامعه جهانی برای بی اثر شدن واکسن کرونا به دلیل جهش های زیاد ویروس| مصاحبه اختصاصی

کد خبر: ۱۵۱۰۱۴

تاریخ انتشار: دوشنبه ۰۸ اردیبهشت ۱۳۹۹ – ۰۷:۵۹

خبرنگار نیوز گفتگویی اختصاصی با دکتر سید مهدی سیدی، دانشیار پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری و عضو شاخه زیست شناسی فرهنگستان علوم انجام داده و در بخش اول گفتگو وضعیت جهش ویروس کرونا در ایران را مورد بحث و بررسی قرار دادند؛

تأثیر صد در صدی افزایش جهش ویروس در عملکرد آن

وی در ابتدا در پاسخ به این سؤال که آیا جهش زیاد ویروس کرونا در کشور ما در افزایش مبتلایان و مرگ و میر ما اثر داشته، اظهار داشت: نمی توان نظر قطعی داد زیرا باید از ویروس اولیه ای که منتشر شده اطلاعاتی وجود داشته باشد تا بتوانیم بین آن ویروس و بیماری زایی ارتباط برقرار کنیم و از نظر آماری ببینیم که آیا بین جهش های ویروس و افزایش مبتلایان در ایران ارتباط معناداری وجود دارد یا نه.

او گفت: افزایش جهش در عملکرد ویروس صد درصد مؤثر است؛ در برخی موارد جهش ها در راستای قوی شدن ویروس است، ولی خوشبختانه براساس مطالعات ما، جهش هایی که ما در ایران داشته ایم به کاهش فعالیت پروتئین های ویروس منجر شده است.

ضرورت بروزرسانی هفتگی داده های ما در خصوص جهش ویروس کرونا

عضو وابسته فرهنگستان علوم پزشکی افزود: البته این بررسی ما مربوط به یک توالی ای است که در حدود اسفندماه انجام گرفته، در حالیکه ما بایستی توالی جدید ویروس را در افرادی که الان کرونا می گیرند و ویروسی که الان در جامعه ما رواج دارد را بررسی  کنیم تا ببینیم ویروس نسبت به یافته های ما در اسفندماه چقدر جهش پیدا کرده است.

دکتر سیدی ادامه داد: برای رسیدن به یافته های دقیق، ما باید به طور هفتگی داده های جدید داشته باشیم تا بتوانیم براساس آن بگوییم که مثلا در هفته اول اردیبهشت ویروس ما چند جهش دارد و براساس آن این جهش ها را با فعالیت پروتئین ارتباط بدهیم که آیا اینها به افزایش فعالیت یا کاهش فعالیت منجر شده است یا نه تا بتوانیم بگوییم قدرت ویروسی که الان در ایران است مثلا  از یک ماه قبل یا یک هفته قبل کمتر شده یا بیشتر شده است.

نگرانی جامعه جهانی؛ جهش ویروس و بی اثر شدن واکسن!

مشاور دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: اگر مطالعات ما در رابطه با اینکه در حال حاضر جمعیت ما با چه ویروسی مواجه است، این ویروس در چه وضعیتی قرار دارد و قدرت آن نسبت به ویروس اول که وارد کشور شد چقدر افزایش یا کاهش یافته، دقیق و بروز باشد، ما می توانیم با دید بازتری برنامه ریزی کنیم و بفهمیم که چه استراتژی هایی را الان باید در پیش بگیریم.  

وی در این خصوص اضافه کرد: الان جامعه جهانی با یک نگرانی در خصوص کرونا مواجه شده  و آن این است که اگر این ویروس مرتب در حال جهش است و ما واکسن برای آن بسازیم، این واکسن احتمالا براساس ویروسی است که چند ماه قبل در جامعه رواج داشته و ویروس امروز با آن فرق دارد، بنابراین واکسنی که ساخته می شود شاید بر ویروس اثر زیادی نداشته باشد.

چرا داروها در هر زمانی می توانند مؤثر باشند ولی واکسن ها نه؟

سیدی در رابطه با داروهای مؤثر برای درمان ویروس کرونا هم به نیوز گفت: داروهایی که برای درمان کرونا ساخته می شوند چون شیمیایی هستند می توانند در هر زمانی اثرگذار باشند اما واکسن ها چون براساس پروتئین های ویروس ساخته می شود، اگر پروتئین ویروس تغییر کند اثر بخشی آن کاهش می یابد.

دانشیار پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری خاطرنشان کرد: مثلا در آنفلونزا ما واکسن درست می کنیم و مقداری وارد بازار می شود اما با وجود تزریق واکسن باز می بینیم فرد بیمار می شود و آنفلوانزا می گیرد چون واکسنی که ما تزریق می کنیم براساس ورژن قبلی ویروس است و واکسن، ویروس جدید را تشخیص نمی دهد و بنابراین برای فرد مقاومت ایجاد نمی کند.

قدرت و سرعت بیماری زایی در نژاد ایرانی بیشتر بوده؟

وی در رابطه با این مسأله که آیا قدرت و سرعت بیماری زایی ویروس در نژاد ایرانی بیشتر از نژادهای دیگر است هم اظهار داشت: در حال حاضر برای ثابت کردن این امر باید داده های علمی بیشتر داشته باشیم و با داده های موجود تأیید و یا رد این امر براحتی امکان پذیر نیست.

او همچنین گفت: ما باید اطلاعات دقیق نژاد های مختلف ایران را داشته باشیم و اطلاعات دقیق ویروس را هم داشته باشیم، تغییرات ویروس را بدانیم و تعداد بیمار را بتوانیم شمارش کنیم  و نسبت آن را با جمعیت دیگر و در واقع نژادی دیگر بررسی کنیم تا بتوانیم کمتر یا بیشتر بودن این نسبت را بیان کنیم.

مقایسه بین تنوع ژنتیکی و سرعت بیماری زایی کرونا در مناطق کشور!

دکتر سید مهدی سیدی خاطرنشان کرد: می توان مقایسه ای بین تنوع ژنتیکی و سرعت بیماری زایی در مناطق مختلف کشور خودمان هم داشته باشیم و باید از علوم پایه برای درمان و برنامه ریزی های مختلف در جامعه بهره بگیریم. مثلا اگر بخواهیم سطح همه گیری را در مناطق مختلف ایران مقایسه کنیم، می توانیم بفهمیم بین افراد، آب و هواها، جنسیت و سن آیا اختلافی وجود داشته است یا نه.

عضو شاخه زیست شناسی فرهنگستان علوم در ادامه بحث به نیوز گفت: هر زمان که اطلاعات و داده های جدید از ایران داشته باشم، مطالعه اخیر خود در اسفندماه را در خصوص ویروس کرونا به روز خواهم کرد. مثلا آمریکا و چین بطور مرتب و دوره ای توالی یابی ویروس از بیماران خود را به انجام می رسانند. اما از کشورمان تا الان یک توالی ثبت شده در بانک جهانی داریم.

او توصیه ای مهم برای برنامه ریزان کشور هم داشت : توصیه من این است که تعداد توالی یابی ویروس کووید ۱۹ را در کشور زیاد کنیم و این توالی ها را با توالی اصلی ووهان مقایسه کنیم تا بفهمیم الان در جامعه چه می گذرد و ویروس در چه شرایطی وجود دارد .

این گفتگو ادامه دارد…..

گفتگو: مشکات سخاوتی