ایرباس اِی ۳۸۰
ایرباس اِی ۳۸۰ بزرگترین هواپیمای دوطبقه جهان است که با ۴ موتور مدل ترِنت ۹۰۰ ساخت رولزرویس، در سال ۲۰۰۵ اولین پرواز خود را انجام داد. این پرنده در نسخههای متفاوتی ساخته شده است که بزرگترین آنها ظرفیت ماکزیمم ۸۵۳ نفر، ۵۳۸ نفر در طبقه اصلی و ۳۱۵ نفر در طبقه دوم دارد. شعاع پروازی این پرنده ۱۵ هزار کیلومتر است و بیشینهی سرعت آن به ۰.۸۵ سرعت صوت میرسد.
سِسنا ۱۷۲
سسنا ۱۷۲ اسکایهاوک بیش از هر هواپیمای دیگری تا به امروز فروخته شده است. این پرنده در سال ۱۹۵۶ برای اولینبار به بازار عرضه شد. این هواپیمای شخصی چهارنفره، یک موتور دارد و بال آن در بالای بدنه قرار گرفته است. خط تولید این محصول همچنان فعال است و ۴۳ هزار فروند از این هواپیما تا به امروز به فروش رسیده است. بهدلیل قابل اعتماد بودن، قیمت مناسب و پایداری در پرواز، از سسنا ۱۷۲ در مدارس آموزش پرواز استفاده میشود. با عملکردی متوسط و طول عمری مناسب، سسنا ۱۷۲ گزینهای ایدهآل برای حملونقل شخصی در دنیا است. با ورود اسکایهاوک به بازار هواپیماهای سبک، این بازار تحت سلطهی شرکت سسنا قرار گرفت.
دی هاویلند کُمِت
دی هاویلند کُمِت اولین هواپیمای مسافربری با موتور جت بود که توانایی پرواز در ارتفاع زیاد داشت. این پرنده بهدلیل خطاهای طراحی پرشمار، حوادث تأسفباری رقم زد؛ در سال ۱۹۵۴، سه فروند از این هواپیما در حین پرواز متلاشی شدند. این حوادث تراژدیک، سیر بررسی حوادث هوایی و طراحی آیندهی هواپیماهای مسافربری را وارد مرحلهی جدیدی کرد.
بوئینگ ۷۴۷
بوئینگ ۷۴۷ تا ۳۷ سال بعد از اولین پرواز خود، رکورد بیشترین ظرفیت مسافر را در میان هواپیماهای مسافربری داشت. این جامبوجت دوطبقه با ظاهر متمایز و طراحی کوهان مانند خود، ابعادی بیش از دو برابر هواپیماهای مسافربری موجود در دوران پرواز خود داشت. در زمان طراحی این هواپیما از کامپیوترها در طراحی هواپیماها استفاده نمیشد؛ لذا مهندسان طراح ۷۵ هزار نقشهی فنی این پرنده را تماماً با دست کشیدند و حتی مدلی در ابعاد واقعی با تختهی چندلایه ساختند تا اطمینان پیدا کنند قطعات و قسمتهای مختلف هواپیما بهطور کامل با یکدیگر در تناسب هستند. ۷۴۷ تا به امروز بیش از ۳.۵ میلیارد مسافر را در سراسر زمین جابهجا کرده که این عدد معادل نصف جمعیت کرهی زمین است؛ از این پرنده برای مقاصد دیگری مانند هواپیمای تشریفاتی در سفرهای خارجی و جابجایی شاتل فضایی نیز استفاده میشود.
بوئینگ ۴۷۴ دریملیفتر و ایرباس بلوگا
بوئینگ ۷۴۷ دریملیفتر شرکت بوئینگ و بلوگای شرکت ایرباس با طراحی بدنهی منحصربهفرد خود، برای حمل محمولههای خاص و بزرگ نظیر قطعات سایر هواپیماها از سراسر کرهی زمین به محل مونتاژ شرکتها استفاده میشوند.
لاکهید مارتین اف-۳۵ لایتنینگ ۲
اکثر جنگندههای مدرن امروزی که نقش فعالی در شاخههای نظامی کشورهای مختلف دارند، برای اولینبار در سالهای ۱۹۷۰ میلادی تولید شدهاند. پنتاگون با به پایان رسیدن عمر پروازی این پرندهها، برنامهی اف-۳۵ را بهعنوان جایگزینی برای هواپیماهای سالخوردهی آمریکا معرفی کرد. اف-۳۵ نسل کاملاً جدیدی از جنگندهها موسوم به نسل ۵ را به نمایش گذاشته است که با تولید در سه کلاس مختلف A ،B و C بهتدریج جایگزین هواپیماهای اف-۱۶، اف/ِای-۱۸ و اِی-۱۰ خواهد شد.
بِل ایکس-۱
این هواپیمای تحقیقاتی و مافوق صوت، اولین هواپیمای سرنشینداری نام گرفت که در سال ۱۹۴۷ با موفقیت دیوار صوتی را شکست؛ بِل ایکس-۱ دستهی جدید از هواپیماها را معرفی کرد که از موتور موشک برای پرواز خود استفاده میکنند. بِل ایکس-۱ هواپیمایی تحقیقاتی بود که برای آزمایش سیستمهای پیشرفته و آیرودینامیک استفاده میشد؛ نتایج بهدستآمده از این آزمایشها، مقدمهای برای حضور آمریکا در فضا و همچنین طراحی جنگندههای آیندهی این کشور بود.
جنرال داینامیکس اف-۱۶ فایتینگ فالکون
قابلیتهایی همچون بیشینهی سرعت ۲ برابر سرعت صوت، ماکزیمم ارتفاع پروازی ۱۵,۲۴۰ متر و توانایی تحمل شتاب ۹ برابر نیروی گرانش زمین و تک موتور بودن، اف-۱۶ را در میان مهمترین هواپیماهای ساختهشده تا به امروز قرار داد. اف-۱۶ اولین جنگندهای است که از نظر آیرودینامیکی ناپایدار است؛ این ناپایداری آیرودینامیک موجب میشود پرنده مانورپذیرتر شود؛ اما از سوی دیگر کنترلپذیری آن سختتر خواهد بود. اف-۱۶ برای اولینبار در سال ۱۹۷۶ تولید شد و تا به امروز بیش از ۴۵۰۰ فروند از آن تولید شده است که بدنهی دفاعی بیش از ۲۵ کشور را تشکیل میدهد.
میگ ۳۵
میگ ۳۵ نمونهی ارتقاءیافته بر پایهی خانوادهی میگ ۲۷ فالکروم است که با سیستمهای پیشرفتهی اویونیکی و تسلیحاتی خود، یکی از مدرنترین هواپیماهای جنگندهی امروزی امحسوب میشود.
سوخو ۳۵
سوخو ۳۵ برای برطرف کردن نیاز نیروی هوایی روسیه در نبردهای امروزی توسعه داده شده است. این هواپیمای تک سرنشین و سنگین، شعاع پروازی بالا، قابلیت انجام مأموریتهای مختلف و مانورپذیری فوقالعادهای دارد و در طراحی و توسعهی آن از جنگندهی سوخو ۲۷ الهام گرفته شده است.
آنتونوف اِیاِن ۱۲۴
این پرندهی توسط اتحاد جماهیر شوروی ساخته شده و بزرگترین هواپیمای نظامی باری جهان است. در سال ۲۰۰۴ عکسی از این پرنده منتشر شد که در آن نیروی دریایی آمریکا در حال بارگیری وسیلهی نجات در مناطق عمیق (DSRV) به کرهجنوبی است. چهل فروند از اِیاِن ۱۲۴ همچنان در حال خدمت هستند و تنها تعداد اندکی از آنها توسط ارتش روسیه استفاده میشود.
کنکورد
کنکورد یکی از دو جت مافوق صوت مسافربری بود که تا به امروز ساخته شده است. کنکورد اولین پرواز خود را در سال ۱۹۶۹ انجام داد؛ اما این پرنده درواقع اولین هواپیمای مافوق صوت در نوع خود نبود. توپولوف تییو-۱۴۴ اتحاد جماهیر شوروی اولین جت تجاری بود که این افتخار را نصیب خود کرد. هرچند این طراحی متمایز کنکورد بود که در بیشتر دنیا مشهور شد و آن را به نمادی از تاریخ هوانوردی امروز تبدیل کرد. این پرنده در سال ۲۰۰۳ آخرین پرواز خود را انجام داد.
اِی ۱۰ تاندربولت ۲
اِی ۱۰ تاندربولت ۲، هواپیمایی دوموتوره و با دو سرنشین است که اولین پرواز خود را در سال ۱۹۷۲ انجام داد و در اوایل دههی ۷۰ میلادی به ستون فقرات اصلی هواپیماهای پشتیبانی هوایی نیروی هوایی آمریکا تبدیل شد. توپ ۳۰ میلیمتری تعبیه شده در دماغهی این هواپیما با نواخت تیر بالای خود، یکی از قابلیتهای منحصربهفرد این پرنده است.
داسو فالکون ۷ ایکس
در این جت تجاری فرانسوی از سیستم کنترلی فلای بای وایر استفاده شده که از جنگندهی میراژ ساختهشده توسط این شرکت، الهام گرفته شد. در تمام بخشهای طراحی این پرنده از نرمافزار طراحی ۳ بعدی استفاده شد؛ این کار به قدری بزرگ بود که شرکت داسو ادعا کرد اولین هواپیمای طراحیشده در یک پلتفرم مجازی را ساخته است. نرمافزار کتیا برای اولینبار توسط شرکت داسو بهمنظور طراحی جنگندهها، توسعه داده شد و امروزه نیز از این نرمافزار در طراحی مدلهای ۷۸۷ و ۷۷۷ شرکت بوئینگ استفاده میشود.
بِل بوئینگ وی-۲۲ اُسپِرا
در سالهای ۱۹۸۰، ایالات متحده به هواپیمایی احتیاج داشت که ترکیبی از هلیکوپتر و هواپیما باشد؛ هواپیمایی که بهصورت عمودی نشست و برخاست کند و ارتفاع و شعاع پروازی بالایی همچون هواپیماهای دیگر داشته باشد. شرکتهای بِل و بوئینگ قراردادی برای توسعهی هواپیمایی جایگزین سیاچ-۴۵ سی نایتس، منعقد کردند. حاصل طراحی آنها، هواپیمای معروف به اُسپِرا است. طراحی اُسپِرا با جنجالهای فراوانی همراه بود و حتی اتهاماتی در مورد ایمنی پایین این پرنده و ناکارآمد بودن آن در مأموریتها زده شد؛ اما وی-۲۲ این بحرانها را با موفقیت پشت سر گذاشت و حتی با درخواستهای خرید نیروی دریایی و هوایی آمریکا، تولید این پرنده رونق گرفت.
یوروفایتر تایفون
یوروفایتر تایفون حاصل همکاری کشورهای اروپایی است. این جنگندهی نسل ۴، سنسورها و سیستم اویونیک مدرنی دارد و با توانایی پرواز مافوق صوت خود، یکی از بهترین جنگندههای حال حاضر امروز است.
شاتل فضایی کلمبیا
با نگاهی به سفرهای برنامهی شاتل فضایی ناسا به موارد شگفتانگیزی برمیخوریم؛ برنامههایی که ساخت ایستگاه بینالمللی فضایی، اولین پیادهروی در فضا و پرتاب تلسکوپ هابل تنها بخشی از آنها است. سرآغاز این موفقیتها و دستاوردها به ۱۲ آوریل سال ۱۹۸۱ بازمیگردد؛ روزی که اولین شاتل فضایی ناسا بانام کلمبیا از ایستگاه پرتاب واقع در کیپکارناوال در فلوریدا به فضا پرتاب شد. هدف از طراحی شاتل، تسهیل سفرهای فضایی طولانیمدت بود و این پرنده گونهی جدیدی از فضاپیماها را معرفی کرد که نهتنها قابلیت هدایت توسط خلبان دارند بلکه در مأموریتهای دیگر نیز قابل استفاده هستند. کار طراحی شاتل در اوایل دههی ۱۹۷۰ میلادی آغاز شد و بعد از سالها تغییرات در طراحی و بررسی، مهندسان به توافق رسیدند که پرتاب شاتل به فضا بهوسیلهی دو موشک سوخت جامد بهعنوان بوستر، خطری کمتر و صرفهی اقتصادی بیشتری دارد. شاتل کلمبیا درمجموع ۲۸ بار به پرواز درآمد و مسافت ۱۹۷.۵ میلیون کیلومتر را طی کرد و با پرواز خود، پایههای سه دهه مأموریتهای شگفتانگیز شاتل فضایی را بنا نهاد.
اسپیسشیپ وان
شاید ایدهی فرستادن توریستها تا پیش از آنکه راکت اسپیسشیپ وان در مدار پایین زمین منفجر شود، تنها در فیلمهای علمی تخیلی دیده شده بود. ایدهی اسپیسشیپ وان توسط بِرت روتان در سال ۲۰۰۴ مطرح شد و مدل اولیهی این پرنده، برندهی جایزهی ۱۰ میلیون دلاری ایکس پرایز شد و اولین هواپیمای خصوصی و سرنشینداری لقب گرفت که از اتمسفر زمین خارج میشد. برای انتقال اسپیسشیپ وان تا ارتفاع ۱۵ کیلومتری زمین از وایت نایت وان، محصول دیگر ساختهشده توسط روتان استفاده میشود. پس از رسیدن به ارتفاع مورد نظر، این هواپیما از وایت نایت وان جدا میشود و ۱۰ ثانیه بعد، موتور موشک آن روشن میشود. آخرین آزمایش پروازی این پرنده در اوت ۲۰۱۷ با موفقیت انجام شد.