درباره روزه بدانید/اثرات بی نظیر روزه

  • کد خبر : 418389
  • 23 فروردین 1400 - 18:34
درباره روزه بدانید/اثرات بی نظیر روزه

 درآیه 184 سوره بقره این واقعیت بازگو می شود که :

(و اَن تَصوموا خَیرُ لَکُم اِن کُنتُم تَعملونَ): روزه گرفتن برای شما بهتر است اگر بدانید.

این جمله تاکید دیگری بر فلسفه روزه است، و این که این عبادت همانند سایر عبادات چیزی بر جاه و جلال خدا نمی افزاید بلکه تمام سود و فایده آن عائد عبادت کنندگان می شود.شاهد این سخن تعبیر های مشابه آن است که در آیات دیگر قرآن به چشم می خورد.

در آیه 16 سوره عنکبوت می خوانیم: او به بت پرستان گفت: خدا را پرستش کنید و تقوای او را پیشه کنید، این برای شما بهتر است اگر بدانید.

دعا بر سر سفره افطار

در آیات سوره بقره خداوند حکم مسافران و بیماران را به عنوان تاکید بار دیگر بازگو می کند و می گوید : کسانی که در ماه رمضان در حضر باشند باید روزه بگیرند، اما آنها که بیمار یا مسافرند روزهای دیگری را به جای آن روزه می گیرند.

تکرار حکم مسافر و بیمار در این آیه  ممکن است از این نظر باشد که بعضی به گمان این که خوردن روزه مطلقا کار خوبی نیست به هنگام بیماری و سفر اصرار داشته باشند روزه بگیرند، لذا قرآن با تکرار این حکم می خواهد به مسلمانان بفهماند همان گونه که روزه گرفتن برای افراد سالم یک فریضه الهی است، افطار کردن هم برای بیماران و مسافران یک فرمان الهی ست و مخالفت با آن گناه است.

درقمست دیگر سوره بقره به فلسفه تشریع روزه پرداخته، می گوید :خداوند راحتی شما را می خواهد و زحمت شما را نمی خواهد.

این جمله ممکن است به این نکته نیز اشاره داشته باشد که : فرمان های الهی مانند فرمان حاکمان ستمگر نیست، بلکه در مواردی که انجام آن مشقت شدید داشته باشد،  وظیفه آسان تری قائل می شود.لذا حکم روزه را با تمام اهمیتی که دارد از بیماران؛ مسافران و افراد ناتوان برداشته است.سپس اشاره می شود که هدف این است که شما تعداد این روزها را کامل کنید.یعنی بر هر انسان سالمی لازم است در سال یک ماه روزه بدارد, چرا که برای پرورش جسم و جان او لازم است، به همین دلیل اگر ماه رمضان بیمار یا در سفر بودید، باید به تعداد این ایام روزه را قضا کنید تا عدد مزبور کامل گردد، حتی زنان حائض که از قضای نماز معافند از قضای روزه معاف نیستند.آری شما باید به خاطر آن همه هدایت در مقام تعظیم پروردگار برآئید و در مقابل آن همه نعمت ها که به شما بخشیده شکرگزاری کنید.

ماه مهمانی خدا

اثرات روزه

” اثرات ترتیبی”

روزه ابعاد گوناگونی دارد، و آثار فراوانی از نظر مادی و معنوی در وجود انسان می گذارد که از همه مهم تر بعد اخلاقی و فلسفه تربیتی آن است.از فوائد مهم روزه این است که : روح انسان را تلطیف، اراده انسان را قوی و غرائز او را تعدیل می کند.روزه دار باید در حال روزه با وجود گرسنگی و تشنگی از غذا و آب و همچنین لذت جنسی چشم بپوشد، و عملا ثابت کند او همچون حیوان، در بند اصطبل و علف نیست. او می تواند زمام نفس سرکش را به دست گیرد و بر هوس ها و شهوات خود مسلط گردد.

در حقیقت بزرگ ترین فلسفه روزه همین اثر روحانی و معنوی آن است.انسانی که انواع غذا و نوشابه ها را در اختیار دارد و هر لحظه تشنه و گرسنه شد به سراغ آن می رود، همانند درختانی است که در پناه دیوار های باغ بر لب نهر ها می رویند.این درختان ناز پرورده بسیار کم مقاومت و کم دوامند، اگر چند روزی آب از پای آنها قطع شود پژمرده می شوند و می خشکند.

اما درختانی که لا به لای صخره ها در دل کوه ها و بیابان ها می رویند و نوازشگر شاخه هایشان از همان طفولیت طوفان های سخت، آفتاب سوزان و سرمای زمستان است و با انواع محرومیت ها دست به گریبانند، محکم و با دوام و پراستقامت و سخت کوش و سخت جان هستند.

روزه

روزه نیز با روح و جان انسان همین عمل را انجام می دهد و با محدودیت های موقت به او مقاومت، قدرت اراده و توان مبارزه با حوادث سخت می بخشد و چون غرائز سرکش را کنترل می کند، بر قلب انسان نور و صفا می پاشد.خلاصه روزه انسان را از عالم حیوانیت ترقی داده و به جهان فرشتگان صعود می دهد.

جمله “باشد که پرهیزگار شوید” اشاره به همین حقایق است. و نیز آیه معروف “الصَّوم جُنّه منَ النار” معنی :روزه سپری است در برابر آتش دوزخ اشاره به همین موضوع دارد.در حدیث دیگری از پیامبر می خوانیم: روزه روی شیطان را سیاه می کند، انفاق در راه خدا پشت او را می شکند، دوست داشتن به خاطر خدا و مواظبت بر عمل صالح دنباله او را قطع می کند، و استغفار رگ قلب او را می برد.

امیر المومنین هنگامی که فلسفه عبادات را بیان می کند به روزه که می رسد چنین می فرماید: خداوند روزه را از این جهت تشریع فرموده که روح اخلاص در مردم پرورش یابد.

در حدیث دیگری از پیامبر می خوانیم :بهشت دری دارد به نام ریان (سیراب شده) که تنها روزه داران از آن وارد می شوند.در شرح این حدیث نوشته شده انتخاب این نام برای این در بهشت به خاطر آن است که بیشترین زحمت روزه دار از ناحیه عطش است ، هنگامی که روزه داران از این در وارد می شوند چنان سیراب می گردند که بعد از آن هرگز تشنه نخواهند شد.

>>>بیشتر بخوانید:

تغذیه در ماه رمضان چگونه باید باشد تا نه تنها برای سلامتی مضر نباشد بلکه مفید هم باشد؟

” اثر اجتماعی روزه”

آثار اجتماعی روزه بر کسی پوشیده نیست.روزه یک درس مساوات و برابری در میان افراد اجتماع است. با انجام این دستور مذهبی، افراد متمکن هم وضع گرسنگان و محرومان اجتماع را به طور محسوس در می یابند وهم با صرفه جویی در غذای شبانه روزی خود می توانند به کمک آنها بشتابند.

البته ممکن است با توصیف حال گرسنگان و محرومان، سیران را متوجه حال گرسنگان ساخت، ولی اگر این مساله جنبه حسی و عینی به خود بگیرد اثر دیگری دارد.روزه به این موضوع مهم اجتماعی رنگ حسی می دهد، لذا در حدیث معروفی از امام صادق نقل شده که هشام بن حکم از علت تشریع روزه پرسید امام فرمود:

روزه به این دلیل واجب شده است که میان فقیر و غنی مساوات بر قرار گردد و این به خاطر آن است که غنی، طعم گرسنگی را بچشد و نسبت به فقیر ادای حق کند، چرا که اغنیاء معمولا هر چه را بخواهند برای آنها فراهم است، خدا می خواهد میان بندگان خود مساوات باشد، و طعم گرسنگی و درد و رنج را به اغنیاء بچشاند تا به ضعیفان و گرسنگان رحم کنند.

روزه

” اثر بهداشتی و درمانی روزه”

در طب امروز و هم چنین طب قدیم، اثر معجزه آسای “امساک ” در درمان انواع بیماری ها به ثبوت رسیده و قابل انکار نیست. کمتر طبیبی است که در نوشته های خود اشاره ای به این حقیقت نکرده باشد، زیرا می دانیم عامل بسیاری از بیماری ها زیاده روی در خوردن غذاهای مختلف است ,چون مواد اضافی جذب نشده به صورت چربی های مزاحم در نقاط مختلف بدن ، یا چربی و قند اضافی در خون باقی می ماند، این مواد اضافی ، در لا به لای عضلات بدن در واقع لجن زارهای متعفنی برای پرورش انواع میکروب های بیماری های عفونی است.

و در این حال بهترین راه برای مبارزه با این بیماری ها نابود کردن این لجن زارها از طریق امساک و روزه است.روزه زباله ها و مواد اضافی و جذب نشده بدن را می سوزاند، و در واقع بدن را خانه تکانی می کند.

به علاوه یک نوع استراحت قابل ملاحظه برای دستگاه های گوارشی و عامل موثری برای سرویس کردن آنهاست. و با توجه به این که این دستگاه از حساس ترین دستگاه های بدن است و در تمام سال به طور دائم مشغول کار است، این استراحت برای آنها نهایت لزوم را دارد.بدیهی است شخص روزه دار طبق دستور اسلام به هنگام افطار و سحر نباید در غذا افراط و زیاده روی کند، تا از این اثر بهداشتی نتیجه کامل بگیرد.در غیر این صورت ممکن است نتیجه برعکس شود.

الکسی سوفورین دانشمند روسی در کتاب خود می نویسد:

“درمان از طریق روزه، فائده ویژه ای برای درمان کم خونی، ضعف روده ها، التهاب بسیط و مزمن، دمل های خارجی و داخلی، سل،  اسکلیروز، روماتیسم، نقرس، استسقاء، نوراستنی، بیماری های چشم، مرض قند، بیماری های کلیه، کبد و بیماری های دیگر دارد.معالجه از طریق امساک اختصاص به بیماری های فوق ندارد، بلکه بیماری هایی که مربوط به اصول جسم انسان است و با سلول های جسم آمیخته شده همانند:سرطان، سفلیس، سل و طاعون را نیز شفا می بخشد.

در حدیث معروفی پیغمبر می فرمایند:روزه بگیرید، سالم می شوید.

در حدیث دیگر می فرمایند: معده خانه تمام دردها است و امساک بالاترین داروها.

روزه در امت های پیشین

از تورات و انجیل فعلی نیز بر می آید که روزه در میان یهود و نصاری بوده و اقوام و ملل دیگر هنگام  مواجه شدن با غم و اندوه روزه می گرفته اند، در “قاموس کتاب مقدس” آمده است:روزه به طور کلی در تمام اوقات در میان هر ملت و مذهب، در موقع ورود اندوه و زحمت غیر مترقبه معمول بوده است.

و نیز از تورات بر می آید که : موسی چهل روز روزه داشته است چنان که می خوانیم :هنگامی که من به کوه برآمدم تا لوح های سنگ یعنی لوح های عهدی را که خداوند با شما بست بگیرم، آنگاه چهل روز و چهل شب در کوه ماندم نه نان خوردم و نه آب نوشیدم.همچنین به هنگام توبه و طلب خشنودی خداوند یهود روزه می گرفتند: قوم یهود غالبا در موقعی که فرصت یافته می خواستند اظهار عجز و تواضع در حضور نمایند، روزه می داشتند تا به گناهان خود اعتراف نموده به واسطه روزه و توبه رضای حضرت اقدس الهی را تحصیل نمایند.

امتیاز ماه مبارک رمضان

این که ماه رمضان برای روزه گرفتن انتخاب شده به خاطر این است که این ماه بر سایر ماه ها برتری دارد. در آیه مورد بحث نکته برتری آن چنین بیان شده که قرآن کتاب هدایت و راهنمای بشر که فرقان است یعنی با دستورات و قوانین خود روش های صحیح را از ناصحیح جدا کرده و سعادت انسان ها را تضمین نموده است در این ماه نازل گردیده و در روایات اسلامی نیز چنین آمده است: همه کتاب های بزرگ آسمانی تورات ، انجیل، زبور، صحف و قرآن همه در این ماه نازل شده اند.

امام صادق می فرماید: تورات در ششم ماه مبارک رمضان، انجیل در دوازدهم ، زبور در هجدهم ، قرآن مجید در شب قدر نازل گردیده است. به این ترتیب، ماه رمضان همواره ماه نزول کتاب های بزرگ آسمانی و ماه تعلیم و تربیت بوده است، چرا که تربیت و پرورش ، بدون تعلیم و آموزش صحیح ممکن نیست. برنامه تربیتی روزه نیز باید با آگاهی هر چه بیشتر و عمیق تر از تعلیمات آسمانی هماهنگ گردد، تا جسم و جان آدمی را از آلودگی گناه شستشو دهد.روزه بر دوگونه است: روزه حقیقی که به معنی ترک غذا و آمیزش است و روزه حکمی که به معنی نگهداری اعضای بدن از گناهان است .

در آخرین جمعه ماه شعبان پیامبر اسلام برای آماده ساختن یاران خود جهت استقبال از ماه مبارک رمضان خطبه ای خواند و اهمیت این ماه را چنین گوشزد نمود:ای مردم ماه خدا با برکت، آمرزش و رحمت به سوی شما روی می آورد، این ماه برترین ماه هاست.روزهای آن برتر از روزهای دیگر وشب های آن بهترین شب هاست.

نَفَس های شما همچون تسبیح، خوابتان چون عبادت، اعمال تان مقبول و دعایتان مستجاب است.بنابر این با نیت های خالص و دل های پاک از خداوند بخواهید تا شما را در روزه داشتن و تلاوت قرآن در این ماه توفیق دهد زیرا بدبخت کسی است که از آمرزش الهی در این ماه بزرگ محروم گردد.با گرسنگی وتشنگی خویش در این ماه به یاد گرسنگی و تشنگی رستاخیز باشید، بر فقرا و بینوایان بخشش کنید، پیرامون خویش را گرامی دارید، به خرد سالان رحمت آورید، پیوند خویشاوندی را محکم سازید.زبانهایتان را ازگناه بازدارید، چشمان خویش را از آنچه نگاه کردنش حلال نیست بپوشانید، گوش های خویش را از آنچه شنیدنش حرام است فرا گیرید، بر یتیمان مردم شفقت کنید، تا با یتیمان شما چنین کنند.

 تقوا ورزش نَفس

دقت کرده اید بعضی ها که ورزش جسم کرده اند پایشان را 180 درجه باز می کنند اما ما نمی توانیم، در مورد روح هم همین گونه است، امیر المومنین می فرمایند:من دائما نفسم را به تقوا ورزش می دهم . ریاضت یعنی ورزش . خدا می داند اگر شما بدانید که این ورزش روحی چقدر خوب است، اصلا آن را رها نمی کنید در اثر ورزش جسم چگونه می شود ؟ روح اولیاء خدا هم در اثر ورزش این گونه می شود. به هر طرف می چرخند آزاد آزاد هستند. کسی نمی تواند این ها را به بند بیاورد و هر جا بخواهند او را بگیرند از طرف دیگر در می آیند.

لینک کوتاه : https://www.news.ir/?p=418389
  • نویسنده : ثمین شعفی
  • منبع : تفسیر نمونه , سری از عشق

برچسب ها

ثبت نظر

-