گوش دادن/شنیدن عمیق، رازی برای درک انسان‌ها

تیچ نیهات هان معتقد است که باارزش ترین هدیه ای که می توانیم به دیگران بدهیم حضور ما و شنیدن حرف های اوست. وقتی توجه ما شامل کسانی می شود که دوستشان داریم، مانند گل شکوفا می شوند. وقتی که بچه بودم، به مادرم همه چیز را می گفتم. چیزی که در مورد رنگ سبز فکر می کردم یا رویایی که در مورد آتشفشان بزرگ داشتم را برای او بیان می‌کردم.

عجیب و غریب ترین ایده من مربوط به برنامه ریزی برای ساخت بالون هوای گرم با بهترین دوستم بود تا بتوانیم با همدیگر دور کره زمین بچرخیم. اغلب، چیز‌های عجیبی برای من مهم بود، هر چند ممکن بود از نگاه فرد بزرگ تر مضحک به نظر برسد.

سراپا گوش شدن

اما مادرم کارش را متوقف می کرد، روی چهارپایه آشپرخانه می نشست و به چیزی که می گفتم گوش می داد. حضور او بی کم و کاست بود و چیزی که قابل ذکر بود این بود که او حرف مرا قطع نمی کرد، حرف مرا تصحیح نمی‌کرد، سخنرانی نمی کرد و نصیحت نمی کرد. با سکوتی طولانی اجازه می داد تا خودم را جمع کنم.

گاهی اوقات او یادداشت برداری می کرد و به من می داد تا در صورت نیاز دوباره به آن ها فکر کنم. گاهی اوقات سوالاتی می پرسید یا در برابر چیزی که می گفتم پاسخی می داد. اما در بیشتر مواقع گوش می داد.

شنیدن عمیق چیست؟

به عنوان یک کودک، توجه کامل مادرم را تشخیص می دادم، و توجه او همانند یک هدیه بود. او به من یاد داد تا به دیگران اعتماد کنم و اعتماد به نفس را در صدای خودم حس کنم. اگر من بخواهم کاری که او انجام می داد را نام گذاری کنم، آن را شنیدن عمیق می نامم. اصطلاح شنیدن عمیق در فرهنگ های زیادی به کار میرود. در فرهنگ بومیان استرالیا، شنیدن عمیق گاهی دادیری نامیده می شود.

میریام رز آنگانمر، نویسنده بومی چنین توضیح می دهد: “دادیری یک کار درونی است، شنیدن عمیق و سکوت. شبیه چیزی است که شما آن را “تفکر” می نامید.” بر طبق نظر تیچ نات هان “شنیدن عمیق یک نوع شنیدن است که می تواند رنج انسان های دیگر را تسکین دهد. شما می توانید آن را شنیدن دلسوزانه بنامید. در این نوع شنیدن، شما فقط با یک هدف می شنوید و آن هم این است که به دیگران کمک کنید که خودشان را خالی کنند.

مزیت شنیدن عمیق

حتی اگر چیزهایی بگوید که کاملا غلط و تلخ است، شما همچنان قادرید که به شنیدن دلسوزانه ادامه دهید. چون شما می دانید که با شنیدن به آن شکل، به فرد این شانس را می دهید که کمتر رنج بکشد.

شنیدن عمیق، گیرنده، شنونده و یک رابطه را ارتقا می دهد. در تمرین های درمانی غربی، اهمیت دادن و گوش سپردن به یک مراجع تا داستان‌ها و احساساتش را به اشتراک بگذارد، به چیزهایی که ساکت هستند صدا بدهد و احساسات سختی که می توانند دگرگون کننده باشند را کاوش کنند، راهگشایی برای درمان و رشد است.

>>>بیشتر بخوانید:

راه های آرامش در سال جدید با چند تکنیک عالی

نقش شنیدن عمیق در روابط کودک و والدین

در روابط کودک و والدین، بدلیل نقش والدین در تشخیص و واکنش حساس به نیاز های کودک، شنیدن عمیق جزء اصلی در والدگری آگاهانه است. چندین دهه شواهد نشان می دهد که مراقبت های احساسی و هماهنگ شده، باعث افزایش دلبستگی امن و سلامت ذهنی کودک می‌شود.

حس شنیدن عمیق به کودک در یک عبارت ساده این پیام را به او منتقل می‌کند که: “من اینجا هستم، و تو ارزش این را داری”. این یک یادآوری قدرتمند به والدین است که حضور و توجه آن ها می تواند ابزاری برای بهتر کردن سلامت ذهنی کودک باشد.

ریشه‌های یک رابطه پایدار

شنیدن عمیق لزوما فقط هدیه ای برای گیرنده نیست، بلکه هدیه ای برای شنونده هم است. میریام رز آنگانمر نویسنده بومی این طور تعریف می کند: “وقتی که من دادیری را تجربه می کنم، من کاملا دوباره ساخته می شوم.” تیچ نات هان فواید شنیدن عمیق را برای غنی سازی و حفظ روابط اینگونه مشاهده کرد:

” ریشه های یک رابطه پایدار، توجه، شنیدن عمیق و عاشقانه حرف زدن است.”

شنیدن عمیق یک سرمایه گذاری برای روابطمان، در صمیمیت و درک دیگر افراد است. از طریق این تمرین، بیشتر در مورد فرزندانمان، شریک‌مان، اجدادمان، اعضای جامعه مان، و آن هایی که ما به عنوان “دیگران” می شناسیم اطلاعات کسب می‌کنیم.

شنیدن یک هنر است اما شنیدن عمیق به طور طبیعی به سمت ما نیامده است. پهاپ هو، یک راهب بودایی توضیح می دهد که “شنیدن عمیق و عاشقانه حرف زدن، از نظر علم روانشناسی و از نظر روحی همیشه بخشی از جامعه ما بوده است.” او معتقد است چیزی که می بینیم، خصوصا در جامعه امروز، این است که شنیدن یک هنر است.

در حالی که ما توانایی گوش دادن عمیق را داریم، بسیاری از مردم ظرفیت آن را ندارند و آموزش ندیده اند. اگر والدین زمانی برای نشستن و سهیم شدن با کودک اختصاص ندهند، آن ها یکی از عناصر خانواده را از دست داده اند. بنابراین برای عده ای از ما که در کودکی کسی به ما گوش نمی داد این می تواند تمرینی برای گوش دادن باشد.

شیوه تقویت شنیدن عمیق

یکی از راه‌های خوب برای تقویت شنیدن عمیق این است که ابتدا به خودمان متصل شویم. یکی از بهترین راه های ساختن ظرفیتمان برای عمیق شنیدن این است که توجه خود را به درون معطوف کنیم و با تجربیات و افکار، احساسات و حساسیت های موجود ارتباط برقرار کنیم.

به عبارت دیگر، با شنیدن عمیقِ خودمان و ارتباط با تجربیاتمان می توانیم راحت تر به دیگران گوش دهیم. بنابراین برای این مقوله زمان خوبی اختصاص دهید چون عمیق شنیدن به زمان نیاز دارد.

چقدر عالی است که زمان های منظم و برنامه ریزی شده در برنامه های خود قرار دهیم تا در کنار کسانی که دوستشان داریم حاضر باشیم. برای زوج ها، این می تواند یک بار در هفته باشد که شما می توانید به همدیگر وقت بدهید و حرف های ذهن و قلب خود را بگویید.

برای والدین، راه رفتن یا رانندگی از خانه تا مدرسه و در زمان وعده های غذایی می تواند موقعیت های خوبی برای بودن با کودکتان و حاضر بودن با او باشد. یک برنامه روتین برای خودتان و همسرتان بسازید، و در واقع مهم این است که وقت بگذارید و تغییر کنید و از زندگی لذت ببرید.