سمنو که به نوعی سمنک گفته میشود ماده شیرین و چسبنده است که از جوانه گندم و آرد درست می شود. این دسر خوشمزه را ابتدا خراسانیها درست کردند. از سمنو مانند آرد به عنوان زیاد کننده روزی و برکت زمین نام میبرند. معمولاً سمنو را در اوایل بهار درست می کنند.
سمنو در چه کشورهایی پخت می شود؟
این دسر خوش مزه را در کشورهای تاجیکستان، ازبکستان، ترکیه و قرقیزستان و ایران درست می کنند. در برخی از مناطق مثل شمیرانات نذر سمنو می کنند که سابقه ای کهن و ریشه در اعتقادات و باورهای مردم دارد.
گفته میشود که فردی که سمنو نذر می کند باید با نیت پاک باشد و خالص باشد که اگر این گونه باشد حاجت روا خواهد شد.
چرا سمنو نذر می کنند؟
برای برطرف کردن انواع مشکلات و گرفتاری ها و شفا گرفتن بیماران و بچه دار شدن و ازدواج و باز شدن بخت دختران نذر میکنند.
برخی در این مورد بر این باورند که سمنو فواید زیادی دارد.
۱) به جا آوردن صله رحم.
۲) در اثر رفت و آمد از حال هم باخبر شده و گرفتاری های همدیگر را برطرف می کنند.
۳) برخی افراد که مدتها با هم رفت و آمدی نداشتند و به اصطلاح قهر هستند آشتی می کنند.
۴) دختران در وقت پخت سمنو و سر دیگ سمنو جمع شده و برای باز شدن بخت خود سمنو را هم میزنند.
عقاید درباره پخت سمنو:
عقیده دارند که در این مراسم حضرت زهرا حضور دارد و گرفتاری آنها را برطرف خواهد کرد و بسیاری موارد دیگر که دلیل اصلی وجود با برکت سمنو است که جزو باورها و سنت ها به حساب می آید.
برخی عقیده داشتند که در موقع پخت و هم زدن آن افراد ناپاک نباید وجود داشته باشند در غیر این صورت سمنو سر می رود و خراب می شود که به اصطلاح میگویند میدود و از پاتیل فرار میکند.
نباید حسود و تنگ نظر نیز در مجلس باشد زیرا باعث خراب شدن آن میشود و افرادی که برای اولین بار بر سر سمنو حاضر می شوند باید با خود تحفه ای ببرند مثل کله قند، نبات، آجیل شیرینی، میوه و غیره رسم هایی که واقعاً شنیدنی هستند.
>>>بیشتر بخوانید:
سیر سفره هفت سین، نماد چیست؟
طرز تهیه:
مرحله اول:
ابتدا گندم ها را داخل دیگی که آب دارد می ریزند و خیس می کنند و بعد داخل تشت می ریزند یا ظرف چوبی باید لبه دار باشد که در گذشته به آن لوبک می گفتند و رویش پارچه انداخت.
مرحله دوم:
فقط صاحب سمنو به آن میتواند سر بزند و گاهی به آن آب بپاشد تا سفیده گندم جوانه زده و نیش بزند و به آن سفیدی در قدیم له له می گفتند و نباید اجازه دهند گندم سبز شود و اگر سبز شود میگویند که گندم گریه میکند و شیرینی سمنو کم می شود.
مرحله سوم:
بعد از آن که گندم ها را در دستگاه خرد کن ریخته خرد می کنند در آب سرد میریزند و مدام چنگ می زند. شیره را که به دست میآید از صافی می گذراند و همه مواد را در پاتیل بزرگی می ریزند.
مرحله چهارم:
دوباره تفاله ها را درون آب می ریزند و ۳ بار این کار را تکرار میکند و این بار شیره هایی را که به دست میآید که شیری رنگ است را در پاتیل ریخته و با کفگیر صاف که دسته چوبی نیز دارد هم می زنند.
مرحله پنجم:
آرام آرام آرد الک شده را اضافه میکنند. به ازای هر یک کیلو گرم گندم ۵ کیلو آرد و آب سرد را اضافه میکنند و حرارت را ملایم میکنند. آنقدر هم میزنند تا محتویات سرخ شوند و سفت شوند تا جایی که کفگیر درون آن تکان نخورد.
مرحله ششم:
کمی آب اضافه میکنند تا رقیق شود باز هم میزنند تا جوش بیاید و بعد آن را دم می کنند.
خواص سمنو:
شاید شنیده باشید که سمنو مفید است اما دوست دارید بدانید که این دسر خوش مزه چه خاصیت هایی شگفت انگیزی دارد؟
— سمنو دارای مواد مغذی فراوانی است که باعث بالا رفتن ارزش تغذیه آن میشود و به همین خاطر بر سلامتی ما و رشد ما تاثیر بسزایی دارد.
— به خاطر اینکه سمنو دارای ریز مغذیهای فوق العاده ای است. وقتی که وارد بدن بیمار شود باعث برطرف شدن بسیاری از بیماری ها خواهد شد زیرا ریز مغذیهای این دسر شامل ویتامینهای K, B, E, A و کلسیم, آهن, فسفر, کروم, روی, سلنیوم می باشد.
— برخی برای این که سمنو را خوش فرم تر و خوش رنگ و لعاب تر کنند از مغز بادام برای تزیین استفاده می کنند که علاوه بر دارا بودن ریز مغذی ها دارای فیبر و پروتئین و منگنز نیز هست که به دسر اضافه می شود و بسیار خوش مزه و مفید می شود.
— هر ۱۰۰ گرم سمنو حاوی ۳۰۰ کیلو کالری انرژی است که واقعاً روی بدن معجزه میکند.
— طبع سمنو گرم و معتدل است و مصلح سمنو عرق کاسنی یا شربت سکنجبین می باشد.
بیشترین خاصیت:
به خاطر ویتامین A, E و جوانه گندم بر روی پوست می باشد که باعث میشود پوست دچار پیری زودرس نشود و همیشه شاداب و لطیف بماند و بر روی رشد موها نیز تأثیر فوقالعادهای دارد و بیماری های چشمی را بهبود می بخشد.
اگر هنگام بارداری یا هنگامی که مادران به نوزادان خود شیر می دهند سمنو بخورد تمام مواد مغذی ضروری به بدن نوزاد می رسد و باعث رشد نوزاد خواهد شد .
لاغر کننده است و برای کودکان ۶ ماه به بالا به خاطر مواد مفیدی که دارد بسیار تاثیرگذار است. فسفری که در این ماده وجود دارد باعث رشد مغز میشود و فیبر بالای آن یبوست را برطرف می کند و یک مکمل غذایی مفید برای ورزشکاران است و باعث تقویت دستگاه ایمنی میشود.
استخوانها را قوی کرده و محکم میکند و هزاران تاثیر دیگری که اگر به آن ماده معجزهگر لقب دهیم بیراه نگفته ایم. از سمنو به عنوان یکی از سین های معروف سفره هفت سین نیز استفاده می کنند. این ماده بسیار خوش مزه، لذیذ و پرخاصیت است. نوش جان