بایدن؛ لیبرالیسم اقتصادی یا ناسیونالیسم اقتصادی

رویکرد اقتصادی بایدن؛ لیبرالیسم اقتصادی یا ناسیونالیسم اقتصادی

  • کد خبر : 356286
  • 29 دی 1399 - 13:57
رویکرد اقتصادی بایدن؛ لیبرالیسم اقتصادی یا ناسیونالیسم اقتصادی

از زمانیکه بایدن در مقام معاونت رئیس جمهوری ایالات متحده حضور داشت، کمتر از چهارسال می گذرد، اما فضای تجارت بین المللی در این مدت کوتاه کاملاً تغییر کرده است. اصطکاک شدید تجاری بین ایالات متحده و چین دو اقتصاد بزرگ جهان، تشنج در روابط تجاری ایالات متحده با برخی از قوی ترین متحدان سنتی خود، کنار گذاشتن بسیاری از توافقات تجاری توسط دولت ترامپ و تضعیف اقتدار سازمان تجارت جهانی که همه اینها را می توان در چارچوب رشد ناسیونالیسم اقتصادی تفسیر کرد.
اما ناسیونالیسم اقتصادی چیست؟ و آیا رویکرد اقتصادی بایدن در سال های پیش رو در همین چارچوب قرار می گیرد؟ یا می توان انتظار بازگشت به سیاست تجارت آزاد و لیبرالیسم اقتصادی را داشته باشیم؟

• بایدن: لیبرالیسم اقتصادی یا ناسیونالیسم اقتصادی

اگر ناسیونالیسم اقتصادی را به مثابه ترجیح منافع کشور بر کشورهای دیگر در نظر بگیریم باید گفت، ایالات متحده هرگز عنصر ملی گرایی را از سیاست خارجی خود حذف نکرده و این کشور همواره سیاست خارجی را دنبال کرده که بتواند در جهانی امن و باثبات به منافع خود دست یابد. تنها تفاوت دولت ترامپ در اتخاذ رویکرد سمی به این نوع سیاست است. در واقع دولت ترامپ با اتخاذ سیاست های رادیکالی در حال تضعیف همان سیستم بین المللی بود که تاکنون منافع آمریکا را تامین می کرد، یعنی نظم تجاری لیبرال.

در نظم تجاری لیبرالیسم اقتصادی، منافع اقتصادی ایالات متحده در حمایت از تجارت آزاد متکی است. یک رویکرد لیبرالی که به دنبال چندجانبه گرایی و روش های مسالمت آمیز برای رسیدن به منافع ایالات متحده است و در مقابل رویکرد دیگر که بر یک جانبه گرایی و روشهای قهرآمیز مبتنی است قرار دارد.

 

بایدن

• بایدن به لیبرالیسم اقتصادی نزدیک می شود؟! بایدن لیبرالیسم یا ناسیونالیسم

بررسی اظهارات انتخاباتی بایدن و بینش اطرافیان وی نشان می دهد که بازگشت ایالات متحده تحت رهبری بایدن لیبرالیسم اقتصادی یا ناسیونالیسم – به طول کامل- به تجارت جهانی آزاد بعید به نظر می رسد. انتظار می رود دولت جدید ضمن تاکید بر نقش رهبری ایالات متحده در سیستم تجارت جهانی، از سیاست های تجاری خود برای پیشبرد موثرتر منافع اقتصادی آمریکا استفاده کند.

سیاست تجاری بایدن با تعادل بین سه هدف عمده شکل می گیرد:

  • تقویت رقابت تولیدی ایالات متحده و تسهیل اعتماد کشور به واردات محصولات حیاتی؛
  • بازگرداندن هژمونی ایالات متحده با بازسازی اتحادها و کار با نهادهای چندجانبه؛ بدون اینکه صنایع داخلی را در معرض ضعف رقابتی قرار دهد؛
  • یا در مورد تغییرات آب و هوایی اقدام جدی انجام دهد.

این موارد روشن می کند که اقتصاد ایالات متحده، مهم ترین اولویت رئیس جمهور منتخب است. دولت جدید کاملا آگاه است که افکار عمومی در ایالات متحده مانند بسیاری از کشور های جهان به سمت ملی گرایی اقتصادی سوق یافته است.

بایدن لیبرالیسم یا ناسیونالیسم

• تغییر رویکرد از قلدری به همکاری

با این حال قطعا نحوه دنبال کردن منافع ایالات متحده تغییر خواهد داشت. بایدن اعلام کرده است که دولت او برخلاف دولت قبلی، به جای سیاست های یک جانبه، خواهان پیشرفت برنامه تجاری خود از طریق همکاری با دیگران خواهد بود.

دولت بدون شک سیاست «اول آمریکا» را متوقف خواهد کرد، اما همانطور که گفته شد پیگیری منافع ایالات متحده متوقف نخواهد شد. آنچه امیدواریم ببینیم تلاشی در سطح جهانی است در به رسمیت شناختن چندجانبه گرایی و اینکه منافع ایالات متحده لزوما با منافع دیگران در تعارض نیست.

تعیین اولویت های بایدن نیز کاری سختی نیست، اول شامل رسیدگی به بیماری همه گیر کووید ۱۹ و ایجاد بستری برای هماهنگی است که می تواند سلامتی را در سطح جهانی حفظ کند. در این زمینه تنها اقدامی که می تواند موثر باشد این است که ایالات متحده به موقع به تولید و توزیع واکسن با قیمت مقرون به صرفه در سراسر جهان کمک کند.

سیاست زورگویی ترامپ

از طرف دیگر امید است که شاهد حذف تعرفه ها به عنوان بخشی از سیاست زورگویی ترامپ باشیم.
رویکرد اقتصادی بایدن در مصاحبه ای با نیویورک تایمز مورد سوال قرار گرفت. در این مصاحبه، جو بایدن رویکرد اقتصادی خود را در قبال جنگ تجاری چندساله و روابط کلی اقتصادی با چین روشن کرد. اینکه بلافاصله تعرفه های محصولات چینی حذف نخواهد شد و برای ایجاد اتحاد منسجم درباره چین با متحدان ایالات متحده مشورت خواهد کرد.

جو بایدن و آینده روابط سیاسی آمریکا با کشور چین

 

البته اظهارات بایدن متاثر جو مسموم سیاسی کنونی ایالات متحده است. جوی که در آن کسی که می تواند بیشترین سخت گیری را علیه چین داشته باشد، مهم تر از کسی است که می تواند بیشترین سود را برای آمریکایی ها داشته باشد.

با این حال، اگرچه اظهارات سخت می تواند برخی از نخبگان سیاسی و رسانه ای ضد چین را دلگرم کند، اما این خبر بدی برای بسیاری از مشاغل هم در چین و هم در ایالات متحده است، که فشار جنگ تجاری را متحمل شده اند.

بایدن که دهه ها در سیستم سیاسی ایالات متحده حضور داشته، باید کاملا از تاثیر مخرب تعرفه ها بر اقتصاد ایالات متحده آگاه باشد. هنوز هم یادآوری این نکته ضروری است که تعرفه ها توسط سازمان تجارت جهانی غیرقانونی تشخیص داده شده و به نظر می رسد هزینه آن برای ایالات متحده بیشتر از سود آن باشد.

رویکرد اقتصادی بایدن؛ لیبرالیسم اقتصادی یا ناسیونالیسم اقتصادی

• جنگ تجاری علیه شرکتهای آمریکایی

نشریه فوربس در یکی از گزارش های خود اعلام کرد که جنگ تجاری بیش از ۱٫۷ تریلیون دلار ضرر به سهام شرکت های آمریکایی تحمیل کرده است. یک موسسه مالیاتی در واشنگتن تخمین زده است که این تعرفه ها می تواند تولید ناخالص داخلی بلند مدت در کشور را ۲۳ درصد و دستمزدها را ۱۵ درصد کاهش دهد.

حدود ۳۵۰۰ مورد از مشاغل آمریکایی، از جمله شرکت های بزرگ چون تسلا و فورد، علیه دولت ترامپ درباره این تعرفه ها، شکایت کرده اند. برای بایدن که با لیست طولانی و چالش های دلهره آوری از جمله بیماری همه گیر کووید ۱۹ و رکود اقتصادی بزرگ مواجه است، باقی گذاشتن تعرفه ها – میراث دونالد ترامپ- در واقع مانع تلاش های وی برای عمل به وعده خود است. در یک کلام برای بازسازی اقتصاد ایالات متحده بایدن توانایی یک جنگ تجاری مداوم با چین را ندارد.

به نظر می رسد بایدن نیز از این واقعیت آگاه است، زیرا پیشنهاد می کند که متحدان ایالات متحده را دوباره برای اتخاذ بهترین استراتژی درباره چین جمع کند. این مسئه نیز با توجه به اینکه بایدن معاون اوباما بوده -که به دنبال استراتژی توازن مجدد بین آسیا و اقیانوسیه برای مهار چین بود- تعجب آور نیست.

• رویکرد اقتصادی بایدن و احیای قدرت سازمان تجارت جهانی

گام دیگر بایدن احیای قدرت سازمان تجارت جهانی خواهد بود. بایدن قبلا به وضوح بیان کرده است که بازگشت به شیوه های تجاری قبلی امکان پذیر نیست، اما شیوه های تجاری جدید هرچه باشد، ایالات متحده نقش مهمی در آن برای ارتقا تجارت آزاد و منصفانه خواهد داشت. تجارتی که به سود بسیاری و نه فقط افراد معدود خواهد بود.

با این حال، اکنون وضعیت آسیا و اقیانوسیه بسیار متفاوت است و بدون دخالت و اخلال ایالات متحده، روح همکاری مشهودتری در این مناطق پدید آمده است. در چند ماه گذشته چین و ۱۴ اقتصاد دیگر آسیا و اقیانوسیه، از جمله متحدان ایالات متحده، مانند ژاپن و کره جنوبی بزرگترین پیمان تجاری جهان، مشارکت اقتصادی جامع منطقه ای (RCEP) امضا کردند.

همچنین چین در حال مذاکره با بسیاری از کشورها و مناطق دیگر برای توافق نامه تجارت و سرمایه گذاری بیشتر است، از جمله قرارداد تجارت آزاد چین- ژاپن – کره جنوبی و معاهده سرمایه گذاری دوجانبه چین و اتحادیه اروپا. چین حتی علاقه خود را برای پیوستن به (CPTPP) اعلام کرده است.

سرانجام امیدواریم که ایالات متحده تلاش هایی برای مهار گرم شدن زمین و کمک به ارتقا انتقال انرژی داشته باشد. پیوستن مجدد به توافق پاریس در این مورد باید اولین گام باشد.

 


>>>بیشتر بدانید:                                                                                                 جو بایدن کیست؟


رویکرد اقتصادی بایدن؛ لیبرالیسم اقتصادی یا ناسیونالیسم اقتصادی

 

• بایدن تا چه اندازه می تواند به سیستم تجارت آزاد نزدیک شود؟

بایدن در مقایسه با ترامپ در میان متحدان ایالات متحده محبوبیت بیشتری دارد، اما نمی تواند تمام خسارات وارده توسط سیاست های سمی اول آمریکا را اصلاح کند. از آن مهم تر، بعید است بتواند سایر کشورهای را از ادامه همکاری با بزرگ ترین اقتصاد جهان بازدارد. به ویژه زمانی که ایالات متحده مواجه با بحران هایی چون کووید ۱۹، بحران اقتصادی و تقسیم بندی عمیق اجتماعی و سیاسی داخلی مواجه است.

رویکرد اقتصادی بایدن چیست؟ دولت بایدن لیبرالیسم یا ناسیونالیسم است؟ آیا می تواند برخی اقدامات تجاری ترامپ مانند فاز نخست توافق تجاری با چین در ژانویه ۲۰۲۰ و تعرفه های فولاد اتحادیه اروپا و کانادا را اصلاح کند؟ همچنین احتمالا توافقات دوجانبه مانند انگلیس را ادامه دهد، اما پیمان های تجاری جدید اولویت نخواهند بود. در حقیقت کارزار بایدن روشن کرد که دولت جدید تا زمانی که در داخل ایالات متحده سرمایه گذرای عمده ای صورت نگیرد هیچ توافق نامه جدید تجاری منعقد نخواهد شد.

در واقع روی کار آمدن یک دولت جدید و سوال درباره اینکه رویکرد اقتصادی بایدن لیبرالیسم اقتصادی یا ناسیونالیسم اقتصادی است؟ با سیاست های جهانی، نشانه تغییر دائمی در رویکردهای ایالات متحده نخواهد بود. سیاست ایالات متحده آمریکا مانند هر کشور دیگری قبل از هرچیز توسط دستور کار داخلی تعریف شده است.

اینکه بایدن چقدر سریع و فعالانه می تواند برای پیگیری یک برنامه موثر خارجی تصمیم یگیرد، فعلا فقط در حد یک وعده باقی مانده است.
در این بین گستردگی و عمق اختلافات ساختاری داخلی در جامعه آمریکایی مشخص خواهد کرد که دولت بایدن تا چه حد قادر به تمایز خود از پدیده نوظهور ترامپیسم و ناسیونالیسم اقتصادی سمی ترامپ است.

 

لینک کوتاه : https://www.news.ir/?p=356286

ثبت نظر

-