مهسا بهادری: هرچند ساختن سریالهای چند فصلی، اتفاق تازهای نیست، اما معمولا شنیدن خبر انتشار یا ساخت فصل جدید یک سریال برای طرفداران آن تازه و جذاب است. در طی این سالها تعداد زیادی سریال ساخته شده که در چند فصل روی آنتن تلویزیون رفته است و در این زمینه سریال «پایتخت» با پخش ۶فصل در این زمینه رکورددار است. سریالی که هرچند در انتهای فصل ششم با حاشیههای فراوانی همراه بود اما خبرهای رسانههای مختلف حاکی از ساخته شدن فصل هفتم آن است.
پس از «پایتخت»، «بچه مهندس» سریالی است که تاکنون سه فصل از آن روی آنتن تلویزیون رفته و فصل چهارمش هم در دست ساخت است و تیم تولید سریال «از سرنوشت» هم که به تازگی پخش فصل سومش را به پایان رسانده خودشان را برای ساختن فصل چهارم این سریال آماده میکنند.
از سوی دیگر در روزهای گذشته خبری درباره ساخت فصل دوم سریال پرمخاطب و کمدی «دودکش» روی آنتن رفت و البته ساخت فصل دوم «زیرخاکی» که در پایان فصل اول وعده آن به مخاطبان داده شده بود با حاشیههایی همراه شد. به همین بهانهها نگاهی به ۱۴ سریال پرطرفدار و چند فصلی تلویزیون انداختیم.
اولین سریال دو فصلی تلویزیون
در دهه ۷۰ اولین سریال دو فصلی تلویزیون، مجموعه «مزد ترس» بود. «مزد ترس» در سال ۷۱ به کارگردانی حمید تمجیدی و با بازی عبدالرضا اکبری، اسماعیل محرابی، علی دهکردی، رضا بنفشهخواه، فریبرز عرب نیا، علی اوسیوند، جزو اولین سریالهای تلویزیونی در ژانر جنایی، خانوادگی بود که مخاطبان تلویزیون را پای شبکه دو مینشاند. سریالی که ساخت آن به فصل دوم رسید و سال ۷۴ سری جدید سریال با عنوان «بازی با مرگ» پخش شد و در قسمت دوم موضوع شگفت انگیزی رخ داد که توانست مخاطب منتظر و علاقهمند را پای تلویزیون بنشاند. اما در کل دهه ۷۰ تنها همین سریال قدم به چند فصلی شدن گذاشت و کم کم راه را برای دیگر سریالها باز کرد.
« زیر آسمان شهر»، اولین در دهه ۸۰
سالها پس از «مزد ترس» و سالها پیش از آن که «پایتخت» و «نون .خ» و «ستایش» برای فصلهای متوالی ساخته شوند، سریال «زیر آسمان شهر» راه خود را پیدا کرد تا بتواند در سه فصل روی آنتن تلویزیون برود. این سریال با روایت زندگی طبقههای گوناگون جامعه، یک کمدی روی آنتن شبکه سه صدا و سیما برد و استقبال زیاد از فصل اول باعث ساخت سری دوم سریال شد، اما فصل سوم با تغییرات بسیار بیشتری ساخته شد و تیم بازیگران سریال به صورت کامل تغییر کرد.
اگرچه مهران غفوریان بعدها از تمایل و علاقهاش به ساخت چهارمین فصل سریال زیر آسمان شهر هم سخن گفت اما با از دنیا رفتن چند تن از کارکترهای این سریال، این ایده هرگز عملی نشد. مهران غفوریان، حمید لولایی، مجید صالحی، مرحومه ملکه رنجبر، مرحوم کیومرث ملک مطیعی، نصرالله رادش و اکبر عبدی از ستارگان اصلی این سریال در فصلهای مختلف بودند.
مرد چند هزار چهره
نام مهران مدیری، معمولا همراه یکی از سریالها یا برنامههای طنز سینما و تلویزیون میآید، کارگردانی که در زمینه کمدی سلیقه مخاطب را میشناسد و همیشه سعی کرده با آثارش مخاطب را پای تلویزیون بنشاند. شاید سریال مرد «هزار چهره» را به خاطر بیاورید که کارگردان سریال یعنی مهران مدیری محور اصلی داستان بود، سریالی که در همان زمان، یک داستان و موضوع متفاوتی را در قالب طنز به نمایش گذاشت. این سریال که در نوروز ۱۳۸۷ از شبکه سوم صدا و سیما پخش شد و بعد از فصل اول، مهران مدیری تصمیم گرفت فصل دوم سریال با عنوان «مرد دو هزار چهره» را بسازد و در نوروز ۸۸ روی آنتن شبکه سه سیما ببرد تا وضعیت کارکتر مسعود شصتچی که کارمند اداره ثبت احوال بود، مشخص شود.
«هوش سیاه» و ابزار جاسوسی
در تلویزیون کمتر شاهد ساخت سریالهایی در ژانر معمایی و جنایی هستیم، اما سریالهایی که در این زمینه ساخته شدند، همیشه مخاطبان خودشان را پیدا کردهاند، «هوش سیاه» که در سال ۸۹ ساخته شد نیز یکی از همین سریالهایی بود که در همان ۱۵ قسمت فصل نخست هواداران بسیاری پیدا کرد. این سریال که حاصل همکاری نیروی انتظامی و شبکه سه بود، بیشتر به موضوعات جرایم اینترنتی، شرکتهای هرمی و ابزارهای جاسوسی میپرداخت. فصل اول و دوم سریال «هوش سیاه» با بازی حسین یاری، کیکاووس یاکیده و داریوش اسدزاده ساخته شد.
«هوش سیاه ۲» که سال ۱۳۹۲ پخش شد به اندازه فصل نخست توانست مخاطبان خود را جذب کند، با این حال عوامل سریال از وضعیت ساخت آن ناراضی بودند و علاقهای به ساخت فصل سوم آن نداشتند. بنابراین پرونده «هوش سیاه» هم پس از دو فصل به پایان رسید.
«ستایش» و انتظار برای فصل چهارم
«ستایش» سریالی که در سه فصل روی آنتن شبکه سه سیما رفت و روایت زندگی زنی به نام ستایش را از دوره جوانی تا پیری به تصویر کشید، «ستایش» هرچند که حواشی زیادی مانند موضوع گریم را در فصل دوم و سوم با خود به همراه داشت، اما توانست جای خود را در میان بینندگان تلویزیون پیدا کند. سریالی در ژانر درام، خانوادگی و اجتماعی با بازی نرگس محمدی، داریوش ارجمند و مهدی سلوکی در هر سه فصل و کارگردانی سعید سلطانی برای بار اول در سال ۸۹، سری دوم در سال ۹۳ و برای فصل سوم در سال ۹۸ روی آنتن شبکه سه سیما رفت. البته سازندگان این سریال پیشتر اعلام کردند که قصد دارند، فصل چهارم این سریال را نیز روانه آنتن تلویزیون کنند.
دهه ۹۰ و بازار گرم سریالهای چند فصلی
در دهه ۷۰ تنها یک سریال دو فصلی داشتیم و در دهه ۸۰ این رقم به تعداد انگشتان دست رسید، اما دهه ۹۰ را میتوان بازاری گرم، برای ساخت و نمایش سریالهای چند فصلی دانست، سریالهایی در ژانرهای مختلف که بیشتر قالب طنز داشتند و حتی تعدادی از آنها توانستند در بیش از دو فصل روی آنتن تلویزیون بروند.
یکی از این سریالها که طرفداران زیادی هم دارد، «پایتخت» است، که تا امروز برای شش فصل ساخته شده و در پایان هر فصل، خبر ساخت فصل جدید آن اعلام شده است. سیروس مقدم زمانی که فصل اول سریال را در تعطیلات نوروز ۱۳۹۰ روانه آنتن شبکه یک کرد، قصد نداشت تا یک سریال چند فصلی بسازد اما به دلیل آنکه با استقبال مخاطبان مواجه شد تا نوروز ۹۹ این سریال را روی آنتن شبکه یک برد و به گفته عوامل سازنده سریال، در نوروز ۱۴۰۰ نیز شاهد پخش فصل هفتم سریال خواهیم بود. «پایتخت» خیلی سریع به محبوبترین سریال نوروزی سال تبدیل شد و دو سال بعد، فصل دوم سریال در تعطیلات نوروز پخش شد و« پایتخت ۳» هم در نوروز ۱۳۹۳ به تلویزیون راه پیدا کرد.
داستان زندگی نقی معمولی و خانواده ماه رمضان سال ۱۳۹۴ به فصل چهارم رسید. محسن تنابنده، ریما رامینفر، علیرضا خمسه و احمد مهرانفر در کنار نسرین نصرتی و مهران احمدی ستارههای اصلی سریال در همه ۵ فصل ابتدایی حضور داشتند.
بازگشت «دودکش» در ۱۴۰۰
یکی دیگر از سریالهایی که به تازگی ضبط فصل سوم آن آغاز شده است، سریال «دودکش» به کارگردانی محمدحسین لطیفی است که برای اولین بار در ماه رمضان ۹۲ از شبکه یک پخش شد. سری دوم این مجموعه هم در سال ۱۳۹۵ به نام «پادری» ساخته شد. ماجرای اصلی، داستان یک قالیشویی بود که اتفاقات زیادی در آن جا رخ میدادکه بیشتر هم در قالب طنز به نمایش در میآمد. هومن برقنورد و بهنام تشکر نقشهای اصلی داستان بودند که بعد از همکاری «ساختمان پزشکان» و «دزد و پلیس» باز هم همراه یکدیگر شدند تا داستان این سریال را پیش ببرند.
«دردسرهای عظیم» و عجیب
همه ما دائما در حال دست و پنجه نرم کردن با مشکلات بزرگ و کوچکی هستیم که در مسیر زندگی پیش روی ما قرار میگیرند، اما لطیف «دردسرهای عظیم» دائما با مشکلات عجیب و غریبی روبه رو میشد که کمتر برای کسی رخ میدهد. داستان فصل اول با یک سوژه خاص، از زنده شدن یک مرده شروع شد و فصل دوم پیچیدگی ماجرا با یک شباهت ساده بیشتر شد، یکی از دلایل جذابیت این سریال دو فصلی که در سال ۹۳و ۹۵ روی آنتن شبکه سه رفت حضور جواد عزتی و الناز حبیبی به عنوان دو بازیگر جوان در تلویزیون بود.
«در حاشیه»، طنز پر حاشیه
سریال «در حاشیه» سریال طنزی در نقد فضای پزشکی بود که در نوروز سال ۹۴ از شبکه ۳ پخش شد و حواشی زیادی را به همراه داشت. همکاری مدیری با امیرمهدی ژوله، مرحوم خشایار الوند به عنوان نویسنده و مرحوم عارف لرستانی، سیامک انصاری و مهران غفوریان، موضوع خاص و پرحاشیه دنیای پزشکی را برای مخاطب تلویزیون به تصویر کشید. هرچند این سریال خیلی باب میل پزشکان نبود، اما در میان مردم طرفداران خود را پیدا کرد. «در حاشیه ۲» پایان سال ۹۴ پخش شد و این بار خود مهران مدیری نقشی نداشت و بازیگران سری اول در حال سپری کردن دوران زندانشان بودند که ماجراهای جدیدی را به وجود آوردند. سری دوم جذابیتهای سری اول را نداشت و مدیری نیز ترجیح داد دیگر ساخت این سریال را ادامه ندهد.
«لیسانسهها» فوق لیسانس گرفتند
فصل اول سریال «لیسانسهها» اولین بار در ۱۳۹۵ روی آنتن شبکه سه سیما رفت، فصل دوم نیز در سال ۱۳۹۶ میزبان تماشاگران شبکه سه بود. اما فصل سوم آن با تغییر نام به «فوق لیسانسهها» در سال ۱۳۹۸روی آنتن رفت. «لیسانسهها» در قالب خود یکی از سریالهای محبوب تلویزیون به شمار میآید که البته فصل سوم آن موافقان و مخالفان زیادی داشت.
داستان سه فصل سریال «لیسانسهها» درباره سه دوست صمیمی و جوان است. یکی از آنها فکر مهاجرت در سر دارد و یکی دنبال تشکیل زندگی است و یکی هم به دنبال خانه میگردد. با این حال داستانهای جالبی در زندگی آنها رخ میدهد که پیوند و ارتباط آنها را بیشتر و پررنگتر میکند. امیرحسین رستمی، هوتن شکیبا و امیر کاظمی ستارههای اصلی «لیسانسهها» با کارگردانی سروش صحت بودند.
«دیوار به دیوار» موضوعی کلیشهای با رویکردی متفاوت
موضوع کلاهبرداری و خرید خانه از آن دسته از اتفاقاتی است که یا با آن روبه رو میشویم و یا ماجرای آن را میشنویم، حالا اگر چند خانواده قصد خرید خانه را داشته باشند و فروشنده نیز با مشکل مالی مواجه شود و آن خانوادهها بی جا و مکان بمانند قصه سریال «دیوار به دیوار» شکل میگیرد، سریالی که شاید موضوع آن کلیشهای به نظر بیاید، اما کشمکش و چالشها بین این خانوادهها و قهر و آشتی آنها فضایی را برای مخاطب ایجاد میکند که سامان مقدم، کارگردان سریال، تصمیم میگیرد تا فصل دوم آن را بسازد و در نوروز ۹۷ روی آنتن شبکه سه سیما ببرد.
علاوه بر داستان، بازیگران اصلی سریال یعنی پژمان جمشیدی، ویشکا آسایش، فرهاد آئیش، امیرمهدی ژوله، آزاده صمدی، رویا تیموریان و حسن زارعی باعث شدند سریال به سرعت جای خود را میان مخاطبان تلویزیونی پیدا کند.
خانه خورشید و زندگی کودکان
جواد جوادی، اسم و فامیلی که تا انتهای فصل سوم با آن شوخی شد و به گفته سازندگان، حالا هم قرار است به زودی فصل چهارم آن نمایش داده شود. قصه از خانه خورشید و چندین کودک آغاز میشود، کودکانی که بنا به هر دلیلی پدر و مادر کنار آنها نیست و برای مراقبت بیشتر در پرورشگاه زندگی میکنند، یکی از همین کودکان جواد جوادی است که سریال « بچه مهندس» روایت زندگی او از نوزادی تا بزرگسالی است که در سه فصل، روی آنتن شبکه دو سیما رفت. علی غفاری، کارگردان این سریال، برای اولین بار این سریال را در رمضان سال ۹۷ روانه آنتن شبکه دو سیما کرد و سعی کرد در سه فصل، زندگی کودکان خانه خورشید که محوریت داستان هم کارکتر جواد بود را به تصویر بکشد.
«از سرنوشت» مشابه «بچه مهندس»
«بچه مهندس» تنها سریالی نبود که به زندگی چند کودک پرورشگاهی پرداخته بود، «از سرنوشت» با کارگردانی محمدرضا خردمندان و علیرضا بذر افشان نیز، روایت زندگی سهراب، هاشم، نغمه و آرزو بود، کاراکترهایی که مخاطب را با قصه خود همراه کردهاند و حالا بیننده شبکه دو، منتظر دانستن عاقبت داستان هاشم و سهراب است . دو کودکی که از ابتدای زندگیشان در پرورشگاه با آنها همراه شده و حالا به یک سروسامان نسبی رسیدهاند و قرار است سرانجام زندگی آنها را در فصل چهارم ببینیم که به زودی قرار است پخش شود. دارا حیایی، کیسان دیباج، فاطیما بهارمست و مونا کرمی چهار بازیگری هستند.
کرونا و نیمهکاره ماندن «نون.خ»
سعید آقاخانی، بازیگر و کارگردانی که اصالتا اهل کردستان است، در سال ۹۷ تصمیم گرفت سریالی بسازد تا فرهنگ زندگی کُردها را نشان دهد، سریالی که فصل اول آن نوروز ۹۸ روی آنتن شبکه یک رفت و نوروز ۹۹ به علت کرونا نیمه کاره رها شد، «نون. خ» روایت زندگی نور الدین خانزاده است که در فصل اول صادر کننده تخمه بود و در این میان با مشکلات زیادی برخورد کرد و به سختی آنها را بر طرف کرد و در فصل دوم که به ظاهر مشکلات کاریاش حل شده بود، با مسئله زلزله مواجه شدند و ادامه سریال این روزها در حال ساخت است تا سرانجام زندگی خانزاده و هم ولایتیهایش مشخص شود.
۲۴۱۲۴۵