جشن نوروز یکی از کهنترین اعیاد ملی ایرانیان در دورههای مختلف تاریخی از زمان هخامنشیان با شکوه خاصی برگزار میشده است؛ در این میان شاهان قاجار نیز جشن نوروز، را بزرگ میداشتند و تدارک ویژه ای برای آن می دیدند.
دربار قاجار در آستانه عید نوروز تدارک ویژه ای برای برگزاری هرچه باشکوه تر مراسم عید نوروز میدید. مراسم اصلی “سلام نوروزی” بود که در سه بخش برگزار میشد. سلام عام تحویل، سلام عام تخت مرمر و سلام خاص سر در. یک روز پیش از عید از طرف رئیس تشریفات دربار علیخان ظهیرالدوله داماه شاه برای طبقات مختلف دعوتنامه فرستاده میشد و مدعوین بایستی یک ساعت قبل از تحویل حضور به هم رسانند. سلام عام نوروز در تخت مرمر واقع در کاخ گلستان اجرا میشد.
در دوره سلطنت ناصرالدین شاه قاجار، بزرگ ترین جشن عمومی در روز سوم فروردین ماه در میدان ارگ تهران برگزار می شد. در این روز، شاه به سردر کاخ گلستان، موسوم به سردر عالی قاپو می آمد و ضمن تماشای برنامه هایی مانند کشتی پهلوانی و شعبده بازی، سکه هایی را به عنوان عیدی به سوی جمعیت پرتاب می کرد.
>>>بیشتر بخوانید:
ششم فروردین، روز امید و شادباش نویسی و زادروز آشوزرتشت
چهارزانو روی فرش ابریشمین مینشیند و راحت و آسوده به پشتی تکیه میدهد در هنگامی که تنها چند دقیقه به حلول سال نو باقی است، نظام العلما با محلول طلا بر کاسهای چینی رقم سال نو و زیر آن آرزوی برکت را مینویسد، اکنون دیگر منجمین علامت میدهند و توپ شلیک میشود و منجمباشی رسما به اطلاع شاه میرساند که سال نو آغاز شده است، بلافاصله روحانیون حاضر و صاحبمنصبان بانگ مبارک باد برمیدارند.
از طرف مستوفیالممالک کیسههای متعدد از سکههای جدیدالضرب طلا و نقره تقدیم شاه میشود. شاه محتوی آنها را روی یک سینی بزرگ نقره میریزد آنها را با هم مخلوط میکند و به هر یک از حاضران چندتایی از آنها میدهد زیرا گرفتن سکه نو به هنگام تحویل سال میمنت دارد.