«گشایش اقتصادی» دولت چیست؟

« گشایش اقتصادی » واژه ای بود که اخیرا حسن روحانی خطاب به مردم اعلام کرد اما هیچ جزئیاتی از این گشایش اقتصادی به مردم اعلام نشد.

اخبار سیاسی– رئیس جمهور در حالی از گشایش اقتصادی با مردم سخن گفت که گمانه زنی هایی درباره آزادسازی پول های بلوکه شده ایران و یا FATF را برخی رسانه ها مطرح کردند تا اینکه رئیس کل بانک مرکزی از طرح گشایش اقتصادی پرده برداری کرد و بر اساس آن  گفته می شود دولت در راستای مدیریت نقدینگی و تامین منابع مالی طرح فروش اوراق نفت به روش سلف موازی را دارد.

طرح «گشایش اقتصادی» روحانی

به گزارش نیوز، محسن زنگنه، نماینده مجلس یازدهم در توییتی درباره گشایش اقتصادی دولت نوشت: ‌دولت قصد دارد با فروش ۲۲۰ میلیون بشکه نفت، بخشی از کسری بودجه را جبران کند.

اینکه دولت به این نتیجه رسید که با مدیریت نقدینگی، مشکلات کشور قابل حله، امری است مبارک،اما اینکه دولت بدون کار کارشناسی و خارج از مسیر قانونی، قصد دور زدن مجلس را دارد، سنتی است ناپسند.

معامله سلف موازی چیست؟

معامله سلف موازی در واقع به معامله ای گفته می شود که قیمت کالا از قبل مشخص بوده و پول آن پرداخت می شود و در آینده تحویل خریدار خواهد شد.

سلف به معنای پیش خرید می باشد و دولت با پیش فروش۲۲۰ میلیون بشکه نفت قصد دارد کسری بودجه خود را تامین نماید.

اما بخش موازی سلف بدین معنا است که اوراق می‌تواند در بازار ثانویه قبل از رسیدن موعد سررسید خرید و فروش شود تا جذابیت اوراق با توجه به قابلیت نقدشوندگی بیشتر شده و خریدار بتواند هر زمان که نیاز به نقدینگی داشت اوراق سلف موازی خود را بفروشد.

واکنش ها به طرح گشایش اقتصادی دولت

اما کارشناسان و برخی نمایندگان مجلس و حتی رئیس قوه قضاییه انتقاداتی را به این طرح وارد کرده اند.

سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی، نایب رئیس اول مجلس یازدهم درباره گشایش اقتصادی گفته برای طرحی که هنوز موافقت مراجع تصمیم گیرنده را ندارد، عملیاتی رسانه‌ای برای ایجاد تقابل میان مردم و مراجع تصمیم‌ساز است. مجلس متعهد به صیانت از حقوق مردم بوده و تحت تاثیر این بازی‌ها قرار نمی‌گیرد. مردم نیز هوشیارتر از آن هستند که فرق دوغ و دوشاب را درک نکنند.

محمد سعید احدیان؛ دستیار سیاسی و رسانه‌ای قالیباف نیز در صفحه توئیتر خود نوشت: طرحی که برای گشایش اقتصادی ارائه شده، اگر اصلاح نشود صرفا برای تامین مالی دولت است و برای مردم آورده مستقیمی ندارد.

الیاس نادران؛ اقتصاددان و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس  نیز با بیان اینکه تجربه نشان می دهد این وعده ها تاثیری در زندگی دهک‌های پائین جامعه و اقشار کم درآمد نخواهد داشت گفت: با شرایطی که شنیده ام، این خبر بیشتر به فاجعه شبیه است تا گشایش اقتصادی! فروش آتی نفت و بدهکار کردن دولت آینده، پیامدهای ناگوار اقتصادی،سیاسی واجتماعی نخواهد داشت.

نادران اضافه کرد: این شیوه، اتکاء بودجه به نفت را تشدید کرده و میخی بر تابوت اصلاح ساختار بودجه کشور است و بهم ریختگی بازارهای مالی را به‌همراه خواهد شد.

هادی بیگی نژاد عضو هیئت رئیسه کمیسیون انرژی مجلس یازدهم نیز با اشاره به اظهارات اخیر رئیس جمهور درباره طرح گشایش اقتصادی دولت، گفت: طبق شنیده ها دولت در طرح گشایش اقتصادی به دنبال پیش فروش نفت است.

وی با بیان اینکه  اگر این موضوع صحت داشته باشد امیدوارم آقای قالیباف از طرف مجلس این موضوع را نپذیرند، اضافه کرد: ما تجربه منفی مصوبه بنزینی سران قوا را داریم که مشکلاتی را برای کشور ایجاد کرد که تبعات آن همچنان ادامه دارد.

نماینده ملایر در مجلس تصریح کرد: بهتر است این  موضوع در مجلس بررسی شود تا هم ابعاد آن کامل بررسی شود و هم اینکه مجلس بتواند نقش نظارتی خودش را هم بعدا انجام دهد.

عضو هیئت رئیسه کمیسیون انرژی مجلس با تاکید براینکه مصرف درآمد دولت آینده هنر نیست و نمایندگان مجلس هم در حدی که صحبت شده مخالف این موضوع هستند، اظهار داشت:امیدواریم کار به جایی نرسد که نمایندگان با طرح چند فوریتی به دنبال لغو مصوبه جلسه سران قوا بروند.

احمد توکلی اما اظهارات تندتری و انتقادات جدی تری به این طرح دولت وارد کرد و در رشته توئیتی نوشت: دولت و شرکت‌های دولتی تنها از فروش اوراق به مردم حداقل ۱۲۰۰ هزار میلیارد تومان، بدهی دارند، که سود آن تا پایان سال ۱۳۹۸ تقریباً ۲۴۰ هزار میلیارد تومان می‌شود.

دولت این سود را از کجا می‌دهد؟ عمدتاً با چاپ اوراق جدید!

دولت امسال اگر قرض جدیدی نگیرد باید برای اصل و فرع اوراق گذشته به مردم ۱۴۴۰ هزار میلیارد تومان پرداخت کند. این ربح مرکب است و حرام و غیرقانونی است. کدام بدهکاری از ربح مرکب رهیده است؟

این آینده فروشی است. انتقال مشکلات از امروز به فردا.

آقای روحانی ظاهراً می خواهد با پیش فروشی نفت سال های آینده به مردم، آنان از دولت غیر از طلب ریالی، دلار نیز طلبکار باشند. تا حالا امروزمان را با نفت سر می کردیم، بعد از این فردا را هم به نفت گره می زنیم.

آقای روحانی قیمت دلار را ظرف ۷ سال ۶ برابر کرده اید. اگر دولت های بعدی مانند شما باشند، بدهی خود را چگونه بپردازند؟ این ساقط کردن کشور به دره فلاکت است.

اگر کاری نکنیم با این دست فرمان، سقوط در پیش است.

اگر ساقط کردن کشور در چند سال دیگر برای جبران ندانم کاری،  راحت طلبی و فساد نامش گشایش است، پس فلاکت چیست؟ خوش بین که باشیم می گوییم نه میدانند، نه می توانند و نه می‌خواهند، چون دانایان توانای خوش نیت هستند، اینها همه چاره دارد اگر گوش شنوایی باشد.”

به نظر می رسد مهمترین دغدغه مخالفان دولت این است که طرح گشایش اقتصادی دولت که برای تامین کسری بدجه است باعث بدهکار کردن دولت بعدی می شود .

موضوع بعدی اینکه اگر قرار است این طرح اجرایی شود اول باید به مجلس رفته تا نمایندگان مردم آن را بررسی کنند. اینکه طرحی بدون بررسی های کارشناسانه بخواهد اجرایی شود مطمئنا باعث مشکلات فراوانی خواهد شد.

از سوی دیگر جایگاه نمایندگان ملت در مجلس بررسی چنین طرح هایی است، نمی شود دولت تصمیم به اجرای کاری بگیرد و بدون در نظر گرفتن وظایف قانونی خود و دیگر قوا چنین فعلی را انجام دهد.

رئیس قوه قضاییه نیز درباره طرح گشایش اقتصادی دولت گفته : اعلام هر طرح اقتصادی در کشور باید با نظرات کارشناسان و صاحب نظران اقتصادی همراه باشد و پس از تصویب نیز، برای افکار عمومی به خوبی تبیین شود تا مورد استقبال همه قرار گیرد.

آیت الله رئیسی افزود: یک طرح اقتصادی وقتی ارزشمند است و به مردم آرامش می‌دهد که با نظرات نخبگان تهیه شده باشد و درباره جزئیات آن هم اطلاع رسانی شود؛ در غیر این صورت با ایجاد ابهام، مردم را نگران و فعالان اقتصادی را سرگردان می‌کند.